Gluten İntoleransının Belirtilerini Biliyor Musunuz?
Çölyak dışı gluten duyarlılığı(gluten intoleransı), bireylerde çölyak hastalığına benzer semptomlar veren, gluteni tolere edememe durumu olarak tanımlanır.
İlk araştırmalarda çölyak dışı gluten duyarlılığı bir çeşit alerjik reaksiyon, doğuştan immün yanıt olarak belirtilmiştir.
Peki gluten intoleransını nasıl anlayabiliriz? İşte size gluten intoleransını düşündürecek 12 belirti:
1) MİGREN
Baş ağrısı pek çok sağlık probleminin semptomlarından birisidir. Migren bunun yanında, diyare(ishal), düşük demir sayımı ve deri döküntüsü ile birleşen farklı bir durumdur. Eğer gluten içeren besin tüketildikten sonra, 1 veya 2 saat içerisinde migren başlarsa bu durum çölyak dışı gluten duyarlılığının önemli bir belirtisi olabilir.
2) DEPRESYON VE ANSİYETE
Depresyon birçok insan için ciddi bir sağlık sorunudur. Depresyonun umutsuz hissetme, ilgi dağınıklığı, düşük enerji, iştah bozukluğu, uyku düzeninde değişiklikler, kızgınlık ve benzeri pek çok belirtisi vardır. Bazı hastalarda depresyonun beraberinde getirdiği kalıcı dengesizlikleri düzeltmek için ilaç tedavisi gerekmektedir.
Yeni araştırmalar çölyak hastalığı ve gluten intoleransı ile depresyon, anksiyete ve ruh halindeki değişiklerin bağlantılı olduğunu doğrulamaktadır. Gluten duyarlılığında, gluten diyetten çıkarılarak depresyon ve anksiyete çözülebilir hale gelmektedir.
3) GASTROİNTESTİNAL SEMPTOMLAR
Gluten intoleransının belirtileri vücudun farklı bölümlerinde görülebilir ama gastrointestinal sorunlar özellikle bebek ve çocuklarda en yaygın belirtilerden biridir. Bu belirtiler; karın ağrısı, gaz, karında şişkinlik, diyare(ishal), iştah azalması, konstipasyon(kabızlık), bulantı ve kusma şeklinde görülebilir. Bu gastrointestinal semptomların çoğu Chrons hastalığı, irritabl barsak sendromu, laktoz intoleransı, divertikülit, inflamatuar bağırsak hastalıkları, gluten intoleransı gibi hastalıklarda da görülür.
Semptomlar bireye göre farklılık gösterebilir ve teşhis etmek oldukça zordur. Bir kişide sadece diyare görülürken başka bir kişide konstipasyon ve karında şişlik görülebilir ya da gastrointestinal semptomların hiç birisi görülmeye de bilir.
4) BİLİNÇ BULANIKLIĞI
Net bir şekilde düşünemeyecek durumda olmak aynı sesleri boğuk duymak gibi bir histir. Kendinizi dış dünyayla bağlantısız ya da dışlanmış gibi hissediyorsanız, bir şeyler ters gidiyor olabilir.
Gluten, duyarlı kişilerde ‘’ bilinç bulanıklığı’’ olarak bilinen etkiyi yaratabilir. Ancak hangi miktarda glutenin bu etkiye neden olduğu henüz tam olarak saptanamamıştır. Son yapılan çalışmalarda araştırmacılar, IgG antikoru ile gluten ve diğer farklı antikorlar arasında sonucunda bilinç bulanıklığına neden olan anlamlı çapraz bir reaktivite olabileceğini bulmuşlardır. Bu antikorlar inflamasyona da neden olarak durumu daha da kötüleştirebilir.
5) KERATOSİS PİLARİS
Genellikle kolların arka kısmında görülmekte, ‘tavuk derisi hastalığı’ olarak da bilinmektedir. Yağ asidi ve A vitamini eksikliği sonucunda, sekonder olarak da bağırsaklara zarar veren gluten intoleransı nedeniyle buna eğilim görülmektedir.
6) FİBROMİYALJİ
Bazı uzmanlar fibromiyaljinin bir hastalık değil, bir semptom olduğuna inanmaktadır. Bağ dokusu inflamasyonu gluten intoleransının en güçlü belirtilerinden birisidir. Vücut gluteni düşman olarak düşünür ve yok etmesi için antikorlar gönderir. Bu antikorlar midenin ve bağırsakların mukozasına zarar verir. İnflamasyon sadece eklem ağrısı olarak görülebileceği gibi, kendini vücudun herhangi başka bir yerinde de gösterebilir. Eğer bir doktor size fibromiyaljiye sahip olduğunuzu söylerse, glüteni beslenme düzeninizden çıkarmayı deneyin ve nasıl hissettiğinizi görün.
7) AŞIRI YORGUNLUK
Sürekli uykunuzu alamıyormuş gibi mi hissediyorsunuz? Her gece yeteri miktarda uyusanız bile, çok yorgun hissederek uyanıyorsanız yolunda gitmeyen bir şeyler var demektir. Gluten çeşitli yollarla uyuşuk ve yorgun hissetmenize neden oluyor olabilir. Vücudunuz inflamasyon durumunda olduğunda ve kaynak olarak gluten proteinlerini kullandığında, mevcut enerji depoları ve normal bedensel süreçler zarar görebilir.
8) NÖROLOJİK SEMPTOMLAR
Bu intoleransa sahip bazı insanlarda, hayati işlevlerini ciddi anlamda engelleyebilen farklı nörolojik semptomlar görülebilir. Bunlar denge duygusu, koordinasyon azalması ve baş dönmesi atakları gibi şeyler olabilir. Bu durumlar genellikle gluten içeren bir yemek yenildikten yaklaşık 1 saat sonra meydana gelir.
9) OTOİMMÜN HASTALIKLAR
İnflamasyon ve uzun süre glutene maruz kalma vücudunuzu alarma geçirebilir. Otoimmün hastalıklar sıklıkla gluten intoleransı olan kişilerde gelişir. Bu hastalıklar lupus, sedef hastalığı, romatoid artrit, ülseratif kolit, skleroderma, Hashimoto troidi ve multiple sklerozu içerir.
10) HORMONAL SORUNLAR
Gluten intoleransı sonucu olarak farklı hormonal sorunlar meydana gelebilir. Son zamanlarda yapılan araştırmalar, bu intolerans ile polikistik over sendromu, premenstrual sendrom ve açıklanamayan kısırlık arasında olası bir ilişki göstermektedir. Eğer bu durumlarla ilgili sorunlarınız varsa ve özellikle gluten tükettiğiniz zamanlarda daha kötü oluyorsa gluten intoleransı da mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
11) DERİ KIZARIKLIĞI
Eğer gluten intoleransınız varsa dermatitis herpetiformis meydana gelebilir. Derinin ilk tabakasının altındaki depolardan gluten tüketilmesiyle birlikte antikorlar salınır ve sulu, kaşıntılı kabarcıklara neden olur. Bu durum bazı insanlarda gluten intoleransının tek belirtisi olabilir.
Deri problemleri genellikle dirsekler, dizler, kalça, yüz, kafa derisi ve omuzlarda gelişir. Eğer dermatitis herpetiformis semptomlarını yaşıyorsanız, meydana gelen bağırsak hasarını engellemek için glutensiz bir diyet uygulamanız gerekmektedir.
12) AÇIKLANAMAYAN KİLO KAYBI VEYA KİLO ALIMI
Bazı malabsorbsiyonlar ve bağırsak geçirgenliğindeki değişimler, gluten intoleransı veya duyarlılığının gelişmesine, düzenli alınan kaloriye rağmen istenmeyen kilo kaybına neden olabilir. Diğer yandan, gluten vücutta inatçı kilo alımını taklit eden sistemik inflamasyonu tetikleyebilir. Bağırsaklarınızın iyileşmesi için diyetisyen desteği alarak sağlıklı bir diyetle birlikte glüteni hayatınızdan çıkarabilir, sağlıklı kilonuza geri dönebilirsiniz.